Co to znaczy IHS?

Tak zwany Chrystogram, czyli skrót IHS jest elementem często występującym w sztuce chrześcijańskiej. W tym artykule wyjaśnimy jego znaczenie, pochodzenie oraz występowanie.

Co znaczy IHS?

Początki akronimu sięgają III wieku. Jest on skróconą, łacińską transkrypcją Greckiego imienia Jezus. W greckim alfabecie słowo Jezus zapisywane jest jako: ΙΗΣΟΥΣ. Monogram JHS jest po prostu zlatynizowaną wersją skrótu ΙΗΣ. Grecka litera Σ to sigma, czyli łacińskie S. W efekcie latynizacji pierwotnie głównie greckiego chrześcijaństwa otrzymaliśmy symboliczny skrót, oznaczający imię Jezus.

Alternatywne znaczenia

Z upływem czasu wierni często niebędący do końca świadomi pierwotnego znaczenia przypisali chrystogramowi inne, bliskie, rozwinięcia skrótu:

• Jesus Hominum Salvator — łac. Jezus ludzi Zbawiciel),
• In Hoc Signo (w domyśle Vinces), łac. w tym znaku zwyciężaj, odwołanie do wiizji św. Cesarza Konstantyna,
• Jezus Hostia Święta,
• Iesu Humilis Societas — łac. Pokorne Towarzystwo Jezusowe, czyli nazwa zakonu jezuitów.

Gdzie najczęściej umieszcza się monogram IHS?

Chrystogram został spopularyzowany przez zakon jezuitów w XVI wieku i do dziś znajduje się w herbie zakonu, a także w herbie papieża Franciszka, który jest jezuitą. Chrystogram pojawia się w miejscach, które mają związek z Chrystusem. Często jest on dosłownym oznaczeniem obecności syna Bożego w takiej czy innej formie, na przykład:

• na naczyniach liturgicznych, które przenoszą ciało i krew Pańską, czyli zawierają cząstkę Jezusa,
• tabernakulach, które na zamówienie tworzy nasza firma,
• na szatach liturgicznych, w szczególności orantach. Kapłan, sprawując liturgię, staje się Chrystusem (duchowo),
• sztuce sakralnej, gdzie podpisuje lub zastępuje wizerunek Zbawiciela,
• heraldyce, poza ww. herbem zakonu jezuitów, znajduje się w wielu herbach biskupich.